Το μνημόνιο της Βουδαπέστης, με το οποίο η Ουκρανία παρέδωσε τα πυρηνικά της όπλα

Ο Ρώσος πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, ο Ουκρανός πρόεδρος Λεονίντ Κούτσμα και ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ υπογράφουν τη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της ΚΣΣΕ στη Βουδαπέστη, Ουγγαρία, Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 1994. (AP Photo/Marcy Nighswander)

Το 1994 η Ουκρανία, χώρα με το τρίτο σε μέγεθος πυρηνικό οπλοστάσιο εκείνη την στιγμή, συμφώνησε να καταστρέψει όλο το πυρηνικό της οπλοστάσιο με ανταλλαγή εγγυήσεις ασφαλείας εκ μέρους της Ρωσίας, της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ. Πρόκειται για ένα από σειρά επισήμων εγγράφων, στο οποίο η Ρωσία αναγνωρίζει τα εδαφικά όρια της Ουκρανίας, όπως αυτά σχηματίστηκαν μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Μετά το 2014 η Ρωσία έχει παραβιάσει σχεδόν το σύνολο των όσων υπέγραψε στη Βουδαπέστη και αντί να εγγυάται την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, υποχρέωση που προκύπτει από το παρακάτω έγγραφο, την παραβιάζει η ίδια. Είναι προφανές πως εάν η Ουκρανία είχε διατηρήσει όλο ή έστω ένα μικρό μέρος του πυρηνικού της οπλοστασίου, η πορεία της χώρας μετά το 2014 θα ήταν πολύ διαφορετική από τη σημερινή. Ακολουθεί ολόκληρο το έγγραφο της συμφωνίας.

Μνημόνιο σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας σε σχέση με την προσχώρηση της Ουκρανίας στη Συμφωνία για τη μη -διάδοση των πυρηνικών όπλων.
Ημερομηνία υπογραφής: 05.12.1994 
Ημερομηνία έναρξης ισχύος: 05.12.1994
Η Ουκρανία, η Ρωσική Ομοσπονδία, το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής,
χαιρετώντας την προσχώρηση της Ουκρανίας στη Συμφωνία για τη μη – διάδοση των πυρηνικών όπλων ως χώρας που δεν κατέχει πυρηνικά όπλα,
λαμβάνοντας υπόψη την υποχρέωση της Ουκρανίας να καταστρέψει όλο το πυρηνικό οπλοστάσιο, που βρίσκεται στο έδαφός της, σε προκαθορισμένη χρονική περίοδο,
αναγνωρίζοντας την αλλαγή της κατάστασης στον τομέα ασφαλείας σε όλο τον κόσμο,
συμπεριλαμβανομένης της λήξης του ψυχρού πολέμου, που δημιούργησε τις συνθήκες για σημαντικές περικοπές των πυρηνικών δυνάμεων,
επιβεβαιώνουν αυτά: 
  1. Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους προς την Ουκρανία σύμφωνα με τις αρχές της Τελικής πράξης της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη να σέβονται την ανεξαρτησία και την εδαφική κυριαρχία και τα υπάρχοντα σύνορα της Ουκρανίας.
  2. Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να απέχουν από την απειλή βίας ή τη χρήση της εναντίων της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας της Ουκρανίας, και πως κανένας άλλος οπλισμός δεν θα χρησιμοποιηθεί ποτέ κατά της Ουκρανίας, εκτός από σκοπούς αυτοάμυνας, ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο σύμφωνα με το Καταστατικό της Οργάνωσης Ηνωμένων Εθνών.
  3. Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επιβεβαιώνουν στην Ουκρανία τη δέσμευσή τους σύμφωνα με τις αρχές της Τελικής πράξης της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη να απέχουν από την οικονομική πίεση, στοχευμένη στο να υποτάξει στα προσωπικά τους συμφέροντα την υλοποίηση από την Ουκρανία δικαιωμάτων, εγγενών στην κυριαρχία της, και με αυτό τον τρόπο να λάβουν οποιαδήποτε οφέλη.
  4. Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους για άμεση δράση από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για να βοηθήσουν την Ουκρανία ως κράτος χωρίς πυρηνικά όπλα συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη για τη μη – διάδοση των πυρηνικών όπλων, εάν η Ουκρανία γίνει θύμα μιας επιθετικής πράξης ή ένα αντικείμενο απειλής επίθεσης με τη χρήση πυρηνικών όπλων.
  5. Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επιβεβαιώνουν στην Ουκρανία τη δέσμευσή τους για μη χρήση πυρηνικών όπλων ενάντια σε οποιαδήποτε χώρα – μέλος της Συνθήκης για τη μη – διάδοση των πυρηνικών όπλων, που δεν κατέχει πυρηνικά όπλα, εκτός από την περίπτωση επίθεσης κατά των ιδίων, σε άλλες περιοχές ή τις προστατευόμενες (από αυτούς) περιοχές, τις ένοπλες δυνάμεις τους ή τους συμμάχους τους εκ μέρους τέτοιου κράτους από κοινού ή σε συμμαχία με κράτος που κατέχει πυρηνικά όπλα.
  6. Ουκρανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής θα πραγματοποιήσουν διαβουλεύσεις σε περίπτωση κατάστασης που εγείρει ερωτήματα σχετικά με αυτές τις δεσμεύσεις.
Αυτό το μνημόνιο τίθεται σε ισχύ από τη στιγμή της υπογραφής του.
Υπογεγραμμένο σε τέσσερα εξίσου αυθεντικά αντίγραφα στην ουκρανική, αγγλική και ρωσική γλώσσα.
Εκ μέρους της Ουκρανίας
Λ. Κούτσμα
 
Εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας
Μπ. Γιέλτσιν
 
Εκ μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας 
Ντζ. Μέιτζορ
Εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Ου. Κλίντον
Βουδαπέστη, 5 Δεκεμβρίου 1994

Μετάφραση, εισαγωγή: Κώστας Ονισένκο